Wat is er open tijdens monumentendag?

EIBERGEN – Ook dit jaar zullen in Berkelland weer vele monumenten hun deuren openen tijdens Nationale Monumentendag (13 september). Dit jaar is het thema reizen. Ton Esman: ”Daar willen we in Berkelland natuurlijk ook graag op inspelen. Maar dat blijkt lang niet overal mogelijk. In Eibergen, dat dit jaar als centrumplaats van de Open Monumentendag in Berkelland geldt, zal in de aan de N18 gelegen watertoren een expositie zijn ingericht over hel- of hessenwegen.”

Borculo: Museum De Lebbenbrugge, aan de Lebbenbruggedijk 25 in Borculo was eeuwenlang een pleisterplaats voor met paard en wagen reizende mensen. De paarden konden hier verzorgd worden en de vermoeide reiziger vond hier zo nodig een bed. Nu is het een museum. Op 13 september is hier een expositie ingericht over de streekhistoricus Hendrik Odink. Maar u kun ter ook zien hoe in vroeger jaren in een historische herberg als De Lebbenbrugge werd geleefd. Het museum is geopend van 10.00 tot17.00 uur.

De Joriskerk
De eeuwenoude Joriskerk te Borculo zet haar deuren wagenwijd open op Open Monumentendag op 13 september a.s. Van 11.00 tot 17.00 uur. Met aandacht voor het thema van de Open Monumentendag “Op Reis”. Van reizen naar Rome, Israël en Jordanië en van de toekomstige reis in 2015 ( nog een verrassing voor velen) wordt een powerpoint presentatie gegeven. Men kan dan ervaren hoe reizen je blik verruimt. Men kan onder andere op deze manier kennis nemen van andere culturen en van de oude geschiedenis van deze landen. Leerlingen van het Segno Collectief geven een concert. In de kerk is een expositie van zeegezichten, geschilderd door Cor Visser uit Ouderkerk aan den IJssel ingericht. Deze zeegezichten geven weer hoe vroeger werd gezeild naar verre landen. En dan is er rook nog een tentoonstelling ingericht met foto’s en teksten over de geschiedenis van de Joriskerk die meer dan 675 jaar oud is. Van dit alles kunt u genieten onder het genot van een kopje koffie of thee met koek of cake – voor de kinderen limonade – , dat tegen € 1,50 in de hal van de kerk verkrijgbaar is.

De Weemhof 
Aan de Weemhof 5 in Borculo bevindt zich het pand “de Weemhof”. Het is weliswaar geen pand dat op enige monumentenlijst prijkt, maar zeker wel een monumentaal pand. Het bureau Stuyt Architecten heeft dit pand in het afgelopen jaar milieuvriendelijk gerestaureerd voor hergebruik. Boven is er nu het architectenbureau gevestigd en beneden is een expositieruimte ingericht. Tijdens de bouw kwamen historische onderdelen van het pand aan het licht, zoals meer dan 500 jaar oude balken. Zij hebben de stadsbrand uit 1590 en de stormramp uit 1925 doorstaan. In de loop van de eeuwen is het door vele mensen op verschillende manieren gebruikt. Van het woonhuis van de schoolmeester tot werkplaats van de aannemer. Hoewel het niet om een écht monument gaat is het pand en de daarin ondergebrachte expositie zeker de moeite waard om te bekijken. De genoemde expositie omvat werk van de glaskunstenaar Annemiek Punt. Zij is een van de grondleggers van de glasversmeltingstechniek in Nederland en vormgever van onder andere het raam in de nieuwe kerk van Delft waarmee ze bekend is geworden over de wereld. Zie voor meer informatie www.annemiekpunt.nl  Het pand en de expositie is te bezichtigen van 11.00 tot 17.00 uur.

Geesteren: De windmolen “De Ster” aan de Molenweg 13 in Geesteren is op Open Monumentendag ook gratis toegankelijk. In de molen wordt bij voldoende wind graan gemalen en de vrijwillige molenaars laten met alle genoegen de hele molen zien.

Ruurlo: De kasteeltuin van huize Ruurlo. Dit landgoed is te vinden op de hoek van de Vordenseweg en de Stapeldijk in Ruurlo. Hoewel kasteel huize Ruurlo momenteel in de steigers staat om gereed gemaakt te worden voor de inrichting als museum voor beeldende kunst, is de tuin van dit prachtige buiten vrij toegankelijk voor belangstellenden. Geniet van de rozen, de rhododendrons en van het zicht op het fraaie kasteel. De tuin is voor belangstellenden permanent vrij toegankelijk.

Molen Agneta
Op de hoek van de Molenlaan en de Borculoseweg vindt u de houtzaagmolen Agneta, die genoemd is naar een van de dochters van de vroegere baron. De molen wordt ook nu nog door vrijwillige molenaars in bedrijf gesteld om forse bomen tot balken en planken te zagen. Boven in de molen bevindt zich een expositie- en informatieruimte. Daar wordt voor belangstellenden een informatieve film over het zagen met de windmolen getoond. Deze molen is op Open Monumentendag vrij toegankelijk voor het publiek van 10.00 tot 17.00 uur.

Doolhof
Het doolhof in Ruurlo werd in 1891 aangelegd door de familie Van Heeckeren Van Kell. De bewoners van kasteel Huize Ruurlo. Het doolhof is gemaakt naar een ontwerp van Daniël Marot. Dit was in zijn tijd (1661–1752) een bekend architect en kunstenaar. Het heeft doolhof opvallend brede paden en kent een oppervlakte van 8740 m2. Daarmee is dit het grootste doolhof van ons land. De lengte van de paden is 1188 meter waarmee het meteen de langste van de wereld is. De hof is open van 11.00 tot 17.00 uur. De entreeprijs bedraagt voor volwassenen € 3,– en voor kinderen tot 12 jaar € 2,–.

Neede: Begraafplaats “de Rozenkamp”. In het centrum van Neede, aan de Marktstraat/Haaksbergseweg bevindt zich de oude begraafplaats. Vrijwilligers hebben deze historische plek waar menig Needenaar zijn of haar allerlaatste reis begon, gerestaureerd.

De Hollandsche molen
Deze korenmolen bevindt zich op de Needse berg aan de Diepenheimseweg. Nadat zijn voorganger, een houten standerdmolen, in 1923 in een cycloon omver woei spande de landelijke vereniging “de Hollandsche Molen” zich in om hier een degelijke stenen stellingmolen te realiseren. Deze molen heeft amper langer dan anderhalf jaar op commerciële wijze gefunctioneerd. De strijd tegen de ontwikkeling van machines kon de van wind afhankelijke molen niet aan. Nu wordt hij nog regelmatig in werking gesteld door een vrijwillige molenaar. U kunt de molen vrij bezichtigen van 10.00 tot 17.00 uur. Er wordt dan biologische rogge gemalen. De Needse bakker Stroet bakt daar op zijn beurt weer heerlijk roggebrood van.

De Oale Smederieje
Bij de Oale Smederieje aan de Borculoseweg 4 in Neede, het hoofdkwartier van de Historische Kring Neede, start op Open Monumentendag een fietsroute van 25 km lang. Deze leidt u langs fraaie gemeentelijke- en rijksmonumenten. Waaronder ook de watertoren in Eibergen en museum de Lebbenbrugge in Borculo. Beiden gelegen nabij de oude helweg (de Munsterdijk) die in vroeger tijd zwaarbeladen hessenwagens vanuit Munster richting Lochem leidde. De tocht kan zowel individueel als in groepsverband onder begeleiding gereden worden. Individueel kan voor de route vanaf 11.00 u tot uiterlijk 14.00 uur gestart worden. De groep vertrekt om 13.00 uur. En vergeet natuurlijk niet het monument de Olde Smederieje zelf even te bezoeken.

Het Sinterklaasmuseum
Het Needse Sinterklaasmuseum is beslist geen monument. Maar het begrip Sinterklaas is de viering rond die heilige is dat eigenlijk wel. Sint Nicolaas is een reiziger pur sang. Niet alleen gaat hij te voet, maar ook te paard en uiteindelijk per schip. Hij is zelfs de patroonheilige van de scheepvaarders. In het Sinterklaasmuseum aan de Borculoseweg 46a in Neede kunt u veel gewaar worden over deze Turkse Spanjaard die regelmatig Nederland bezoekt. Het museum is open van 10.00 tot 17.00 uur en de toegang is gratis.

Noordijk: De Historische Vereniging “Oud Noordijk” neemt u ook mee op reis. Een culinaire reis wel te verstaan. Door middel van een high tea maakt u kennis met onder andere Duitse Käsekuchen, Engelse scones etc. De kinderen kunnen er zelf (Italiaanse) mini-pizza’s bakken. Het is hier ook mogelijk een plm. 25 kilometer lange fietstocht te starten. Langs gemeentelijke- en rijksmonumenten natuurlijk. De kosten bedragen € 3,– en voor kinderen € 1,–. Maar dat is dan inclusief koffie en een consumptie naar keuze. En vergeet u niet de rondleiding mee te maken door het Oale Höfke. Daar worden bijzondere en vergeten groenten verbouwd. Gebouw “De Oale Schole”, waar dit alles plaats vindt, is te vinden aan de Schoolweg 11 in Noordijk. De Oale Schole is geopend van 10.00 tot 17.00 uur en is vrij toegankelijk.

Rekken: De Piepermolen. De charmant ogende stenen korenmolen “de Piepermolen” uit 1796 staat aan de Rekkenseweg tegenover zaal Kerkemeijer. Over een terrein met 160 soorten dahlia’s ziet u hem staan. Bij voldoende wind is de molen in bedrijf. De molen is, evenals het dahliaterrein vrij toegankelijk van 10.00 tot 17.00 uur.

Begraafplaats “Rustoord”
Begraafplaats “Rustoord” aan de Hölterweg in Rekken dateert uit het begin van de 20e eeuw en werd ooit gebruikt als laatste rustplaats voor de clientele van de Rekkense inrichting. Vrijwilligers hebben deze begraafplaats weer helemaal in ere hersteld. Belangstellenden zijn er op Open Monumentendag gratis welkom van 10.00 tot 16.00 uur.

Mallum: De Mallumse Molen en Muldershuis. Aan de Mallemse molenweg 37 ligt aan de noordkant van de Berkel de Mallumse Molen. Samen met het Muldershuis, de daarbij behorende schuur en de historische sluis vormt dit gebied een zogeheten beschermd dorpsgezicht. Reden daarvoor is dat het ongerepte landschap en de gebouwen daarin nog één historisch geheel vormen.  In het Muldershuis is een horecabedrijf gehuisvest. Misschien een idee om de benen even te strekken.

De kruidenhof 
De kruidenhof van Mallem is naast de molen, aan de andere zijde van de Berkel gesitueerd. Dit gebied was ooit opslagplaats van de Berkelschippers. Vervolgens werd het een zwembad en nadien lagen hier tennisbanen. Vrijwilligers maakten hiervan een prachtige kruidenhof. Beslist de moeite waard om eens een bezoekje te brengen, ook al gaat het hier dan niet om een monument. De tuin is toegankelijk voor € 2,00 per persoon en is geopend van 13.30 tot 16.30 uur.

Eibergen: PKN kerk “De Oude Mattheus”. De PKN kerk “de Oude Mattheus” aan de Grotestraat 50 in Eibergen dateert uit de 15e eeuw. In deze kerk bent u van harte welkom tussen 10.00 en 16.30 uur. U vindt daar een expositie met de titel “Geraakt door het weer” die in samenwerking met de medewerkers van het tegenover de kerk liggen de museum “de Scheper is ingericht. De heer Reinholt Abbink leest om 14.00 uur en om 15.00 uur een verhaal over het weer voor in dialect.

R.K. Mattheuskerk
Aan de Grotestraat 88 in Eibergen is de R.K. Mattheuskerk gelegen. Dit kerkgebouw dateert uit 1934. Het interieur van deze kerk is vrij te bezichtigen van 10.00 tot 16.30 uur.

De watertoren
Voor wat betreft Eibergen is sprake van eenmalige openstelling van een bijzonder monument. Te weten de watertoren aan de Haaksbergseweg 29 (N18). Waterleidingmaatschappij Vitens maakt eenmalig de toren als monument toegankelijk. Enkele medewerkers van Vitens zullen deze dag aanwezig zijn om informatie over de watertoren te geven aan belangstellenden. De toren is gelegen aan de N18, nabij de Munsterdijk. De historische naam Munsterdijk duidt er op dat hier de weg gelopen heeft die van de hanzestad Munster richting Lochem liep. Van daaruit was het mogelijk om, hetzij noordelijk richting de hanzestad Deventer, hetzij zuidwestelijk richting de hanzestad Zutphen te gaan. Het gaat hier dan ook om een historische helweg of heelweg (in de volksmond ook wel hessenweg genoemd).

En omdat het thema van Open Monumentendag dit jaar “Reizen” is, wordt in de watertoren een kleine foto-expositie ingericht die de bezoeker laat kennismaken met de hessenwagens, het aanzicht van de historische stad Munster, de karakteristieke gevels van de huizen in de hanzesteden en al hetgeen de koetsiers zoal passeerden als zij van Munster over onder andere Vreden, Rekken en Eibergen naar Borculo en zo door naar Lochem reden.

Reist u met de auto naar de watertoren, dan is parkeergelegenheid geregeld bij de vakantieboerderij Slotman van de familie Leerink aan de Slotmansweg 1. Borden wijzen u de weg naar het parkeerterrein.