ACHTERHOEK – Achterhoekse dialectbands maken tijdens het festival Plat Gespöld, op zondag 26 november, voor de tiende keer kans op de Gelderse Kleiroze. De prijs wordt elk jaar uitgereikt voor het ‘heavigste’ streektaalnummer uit de Achterhoek en Liemers. Deze editie pakken ze groots uit in de popzaal bij de DRU Cultuurfabriek in Ulft.
Tien jaar geleden werd de prijs in het leven geroepen om de dialectmuziek een extra podium te geven. “Er was eigenlijk behoefte om de streektaalmuziek uit de Achterhoek en Liemers een ‘heavige’ boost te geven”, vertelt juryvoorzitter Henk Muileman. “Ieder jaar zijn er veel inzendingen van mensen die willen meestrijden om de prijs.” Tijdens het festival worden naast ervaren artiesten ook veel beginnende artiesten uitgenodigd, om een nummer te schrijven in het Achterhoekse dialect. De Gelderse Kleiroze is daarnaast een belangrijk onderdeel van het festival waar de drie genomineerde acts hun nummer zullen laten klinken. Uiteindelijk is het aan het publiek om de winnaar te bepalen. Muileman beschrijft de uitreiking en het feest tijdens Plat Gespöld als ‘donders mooi’.
Titel
Onder meer Jan Ottink, Joop Boxstart en Normaal-gitarist Jan Wilm Tolkamp gingen in het verleden met de titel aan de haal. De genomineerden van dit jaar zijn: Eric Heutinck met het nummer ‘Deerne Claudia’, Paul Mulder met ‘Louïse uut Gries’ en het jonge talent Timo van de Sande met het nummer ‘Gemaskerd’. De nummers zullen vakkundig worden beoordeeld door onder meer Hans Keuper, bekend van de muziek in de Nedersaksische taal bij de Achterhoekse formatie Boh Foi Toch.
‘Mooi schouderklopje’
Vorig jaar won Kevin Raayman uit Wehl de Gelderse Kleiroze. Met het nummer ‘Gao asteblief niet weg’ sleepte de dialectzanger de prijs binnen samen met Marise den Bakker. Hij beschrijft het winnen van de Kleiroze als een bijzonder moment in zijn carrière.” Het is een heel mooi schouderklopje aan artiesten die dialect zingen”, beschrijft Raayman. “Niet iedereen zingt meer in het dialect dus je bent bijna een uitzondering. Dat er dan een prijs voor is doet veel voor je als artiest.”
Zorgen om dialect
Muileman en Raayman maken zich zorgen om de jongeren die volgens hen steeds minder dialect spreken. “Uitsterven zou ik het niet willen noemen maar het neemt wel af”, schetst Raayman. “Maar toch als ik bijvoorbeeld bij de Radstake kom, is de gemiddelde leeftijd behoorlijk laag en daar zingen ze alle nummers van Normaal, Boh Foi Toch en onze nummers woord voor woord mee.”
Les in dialect
Ook Muileman ziet de Achterhoekse jongeren steeds minder in het dialect praten, maar toch altijd nog genieten van de dialectmuziek. “Ik heb op scholen altijd lesgegeven en daar gebruikte ik ook altijd Achterhoekse muziek bij”, schetst Muileman. “Ik merkte dat ‘platpraoten’ toch wel moeilijk was. Op een gegeven moment hoorde ik op de radio Jan Ottink en Boh Foi Toch, die liet ik toen in de klas horen en ging ze allemaal meezing, geweldig.”