BERKELLAND – Donderdag 12 maart, burgemeester Joost van Oostrum weet het nog goed, het was de eerste keer dat hij een digitale vergadering had. Iets dat inmiddels, drie maanden later, niet meer weg te denken is. De Berkellandse burgemeester heeft het druk tijdens de coronacrisis, maar heeft toch ook weer veel meer tijd. “Normaal ben ik veel avonden weg, nu ben ik elke avond thuis.” Van Oostrum had vrij snel door dat dit iets zou worden waar we nog wel even zoet mee zijn “De Veiligheidsregio Noord en Oost-Gelderland (VNOG), bestaande uit alle burgemeester van het gebied, kwam al vrij snel na de eerste coronabesmetting in ons land bijeen. “Op 5 maart was er nog een discussie of we lokaal zouden moeten gaan besluiten of dat het een GRIP 4 situatie zou worden (bij GRIP 4 neemt de Veiligheidsregio, op aanwijzing van de landelijke overheid, de coördinatie over).” Voor Van Oostrum was het meteen duidelijk, we zouden in een GRIP 4 situatie terechtkomen. “Ik heb toen nog gezegd dat het coronavirus ons wel een maand of 7 bezig zou gaan houden.” Inmiddels is al duidelijk dat het allemaal langer gaat duren dan 7 maanden.
De ontwikkelingen gingen na de uitbraak bijzonder snel. “Binnen de kortste keren was ons gemeentehuis leeg en werkte iedereen vanuit huis. Sindsdien is onze gemeentewinkel ook nog maar beperkt open. We leveren enkel onze diensten als het echt noodzakelijk is. Dat wil dus zeggen dat een rijbewijs, dat in juli afloopt, niet in maart of april al werd verlengd. Toen de scholen dicht gingen, zag je mensen met hun kinderen naar de gemeentewinkel komen om het paspoort te verlengen. Dan stonden er zo 4 mensen te wachten. Dat wilden we dus pertinent voorkomen.”
De gemeente Berkelland stelde een gemeentelijk beleidsteam samen. Dit team zorgt er bijvoorbeeld voor dat er na een persconferentie van het kabinet direct lokaal geschakeld kan worden. “Wij krijgen alle maatregelen ook echt pas voor het eerst te horen tijdens de persconferentie. Daarna krijgen wij de uitgewerkte versie vanuit de Veiligheidsregio. Hier gaan soms enkele dagen overheen.” Het gemeentelijk beleidsteam bestaat, behalve uit de burgemeester, uit twee ambtenaren crisisbeheersing, een communicatieadviseur en de gemeentesecretaris. Sinds de corona-uitbraak komt dit team bijna dagelijks bijeen. “Dat is heel belangrijk, want je moet ook snel met antwoorden komen. Toen in de persconferentie verteld werd dat de sportverenigingen weer mochten opstarten, hadden wij twee uur daarna de eerste verenigingen al aan de telefoon met vragen”.
Toch is Van Oostrum tevreden over het verloop van de intelligente lockdown in Berkelland. “Echter, nu komt de zwaarste fase, gecontroleerd weer uit de lockdown komen. Zoals je weet ben ik een gedreven wielrenner, dus ik gebruik graag een vergelijking uit deze sport. Zie het als een berg die je moet beklimmen, dat is lastig, maar nu we boven op de berg zijn moeten we de afdaling in, en dat kan heel gevaarlijk zijn.” Er waren mensen die 1 juni echt zagen als bevrijdingsdag. Van Oostrum begrijpt dit wel. “We zien dat er mensen coronamoe zijn. Het aantal slachtoffers valt in onze gemeente, gelukkig, mee. Daarom gaat bij sommige mensen de scherpte er af. Echter, we moeten voorzichtig blijven. Ik denk dat we niet nog een keer met zijn allen een lockdown als deze volhouden. Daarom moet het afbouwen ook in één keer goed.”
Van Oostrum kwam de afgelopen weken elke dag maximaal een half uur op het gemeentehuis. Inmiddels maakt de gemeente zich op voor een ruimere opening van het gemeentehuis. Van Oostrum is zelf voorzichtig met opstarten: “Mijn fietsmaatjes gaan al weer samen op pad. Als burgemeester weet ik dat de 1,5 meter naleven in mijn geval extra aandacht vraagt en om geen enkel risico te lopen, fiets ik nog steeds solo.” Dat zijn overigens wel zaken die onze burgemeester zelf ook mist. Het wekelijkse rondje met zijn fietsmaatjes, of wat dacht je van het lossen van het eerste schot tijdens een zomerfeest. “Ik heb dit jaar nog geen vogel geschoten!”
Alles is voor iedereen anders in deze tijd. Van Oostrum holt als burgemeester normaal van het een naar het ander. Nu is hij vrijwel altijd thuis, helemaal in de avonduren. Waar normaal de ene na de andere bijeenkomst plaatsvindt in de avond, beperkt zich dat nu tot een aantal digitale vergaderingen met de gemeenteraad. Daar zijn overigens wel mooie anekdotes uit voortgekomen. “Sowieso zijn we vaak al tien minuten verder voordat iedereen een goede verbinding heeft en de camera bij iedereen aan staat. Vervolgens zagen we een keer de kat van D66-raadslid Jolanda Kuipers door het beeld lopen, hoorden we de hond van Andra Weg van Groenlinks en was er een raadslid dat even zijn camera uitzette. Op deze manier viel het niet op dat hij even de sproeier in de tuin moest verzetten.”
De BOA’s van de gemeente Berkelland, die toezicht houden op de naleving van de maatregelen, hadden het extra druk. De vaste BOA’s kregen zelfs ondersteuning van een viertal collega’s. Twee medewerkers van de Omgevingsdienst Achterhoek en twee medewerkers van de afdeling bouw- en woningtoezicht versterkten tijdelijk het BOA team van Berkelland. Overigens werden er in de hele periode maar twee boetes uitgedeeld. Van Oostrum heeft inmiddels een eerste versie van de nieuwe, tijdelijke, Covid-19 wet gezien. Deze moet nog door de Tweede- en Eerste Kamer. Deze wet zal waarschijnlijk gedurende een jaar gelden. In deze wet staat dat we afstand moeten houden van elkaar. Daarmee zal het nog wel even duren voordat alles weer normaal wordt. “Een tentfeest zoals we dat in onze gemeente veel kennen, zal voorlopig nog niet in zijn normale vorm kunnen worden georganiseerd. In de nieuwe wet worden een aantal besluiten ook bij de afzonderlijke gemeenten neergelegd. Dat betekent dat er in de nabije toekomst verschillen kunnen ontstaan in beleid tussen buurtgemeenten en de gemeente Berkelland. Het zou zelfs verschillen op kunnen leveren op hyper lokaal niveau. Zo zouden wij als gemeente een bedrijf of vereniging op slot kunnen doen als er een corona-uitbraak is.
