BORCULO – Honderd jaar geleden werd Borculo getroffen door een verschrikkelijke natuurramp. Op 10 augustus 1925 trok een verwoestende tornado over de Achterhoekse stad, de hele gemeenschap raakte dakloos en er kwamen vier mensen om het leven. “Het was een broeierige dag met ruim dertig graden, een mooie zomerdag met veel mensen die buiten waren”, zo schetst Peter Nieuwenhuis van de Historische Vereniging Borculo de noodlottige dag. “Aan het einde van de middag veranderde toch in een keer het weer en om 18.50 uur komt er uiteindelijk een tornado in Borculo.” Hoewel het bekendstaat als de cycloon, was het een tornado dat over de Achterhoek trok en in Berkelland een ravage veroorzaakte. “Met een diameter van een kilometer raasde het over Borculo heen en uiteindelijk raken alle tweeduizend inwoners van Borculo dakloos”, aldus Nieuwenhuis.
Volgens de Borculoër ontpopte toenmalig burgemeester De Muralt zich tot een van de helden van de wederopstanding van Borculo. “Het was echt een burgervader voor Borculo. Hij richtte een steuncomité op en zorgde ervoor dat er een landelijke actie werd opgericht om geld in te zamelen. Daar werd in totaal drie miljoen gulden opgehaald.”
Koningin Wilhelmina
De burgemeester had ervaring in de Eerste- en Tweede Kamer en schakelde ook snel zijn connecties in. “De avond van de storm stuurde hij een telegram naar Koningin Wilhelmina, het Ministerie van Oorlog en naar Binnenlandse Zaken, want er was veel geld nodig om Borculo weer op te bouwen”, blikt Nieuwenhuis terug. De Koningin kwam een dag na de storm op bezoek in de Achterhoek met toenmalig Kroonprinses Juliana.
Ramptoerisme
De landelijke acties zorgden voor veel media-aandacht, ook in het buitenland, en zo werd Borculo opeens wereldberoemd. Ook ontstond er een nieuw fenomeen: ramptoerisme. “Zes dagen later op zondag, kwamen 110.000 mensen op één dag naar Borculo. Op een plaatsje van tweeduizend inwoners is dat natuurlijk ongekend”, laat Nieuwenhuis weten.
‘Het leeft nog steeds in Borculo’
Nog altijd is de ramp een zichtbaar onderdeel van Borculo. Zo is het Cycloonpark aangelegd op de plek waar in 1925 noodwoningen werden gebouwd. Ook werd er ter ere van de 100-jarige herdenking een openluchtspel gehouden. De voorzitter van de Historische Vereniging merkt dat er nog altijd veel interesse is in de lokale geschiedenis, ook bij de jonge garde: “Ze zijn nieuwsgierig naar wat er destijds gebeurd is of hoe de woning eruitzag waar ze nu in wonen, na de stormramp. Het leeft nog steeds in Borculo.”
