GELSELAAR – Een opmerkelijke waarneming bij boerderij Stokkink in het Achterhoekse Gelselaar heeft natuurfotograaf en vogelkenner Arend Heideman aan het denken gezet. Bijna half oktober dook er opnieuw een boerenzwaluw op in het achterhuis van de boerderij – een zeldzaam late verschijning die Heideman voor het eerst doet twijfelen over de invloed van klimaatverandering op het gedrag van deze trekvogels. Heideman houdt sinds 1993 nauwkeurig de aankomst- en vertrekdata van boerenzwaluwen bij. Tot nu toe zag hij geen aanleiding om veranderingen in het trekgedrag te koppelen aan klimaatverandering. Toch brengt deze recente waarneming daar verandering in. “Ik ben altijd voorzichtig geweest met uitspraken over klimaatverandering,” zegt Arend Heideman. “Maar deze tweede zwaluw, die op een schemerige vrijdagavond stilletjes naar binnen vloog, roept vragen op. Zeker nu het al oktober is en ik dacht dat de laatste op 19 september vertrokken was.”
Niendeure
De vogel werd gelokt door de openstaande niendeure (grote achterdeur) en mogelijk ook door het verwijderde glas in de ramen, dat voor een vrije doorgang zorgde. Een dag later vloog een andere zwaluw naar binnen en nam plaats op een vaste zitplek. Heideman herkende het dier aan een oude verwonding – een vogel die hij eerder heeft vastgelegd en beschreven op zijn blog. “Het is bijzonder om te zien hoe deze zwaluwen zich blijven hechten aan specifieke plekken,” aldus Heideman. “Dat ze zo laat nog opduiken, is iets wat ik niet eerder heb meegemaakt.” De waarneming roept ook historische vragen op. Heideman verwijst naar de Achterhoekse schrijver H.W. Heuvel, die ruim een eeuw geleden in oktober afscheid nam van de zwaluw, terwijl ze in de afgelopen decennia meestal al eind september vertrokken waren. Heideman roept andere natuurliefhebbers op om hun late waarnemingen van boerenzwaluwen te delen. Zijn blog, waarin hij de zwaluwen van boerderij Stokkink volgt, is te vinden via: zwaluwenboerderij.blogspot.com
