EIBERGEN – In Eibergen is vanmiddag een demonstratie tegen de geplande opvang van in totaal honderd asielzoekers aan de Groenloseweg. Organisator van het protest Ronnie Ruesink houdt rekening met 750 betogers. Onder meer oud-Kamerlid voor Forum voor Democratie Van Houwelingen houdt een toespraak. Een deel van de betogers komt niet uit Eibergen, zegt Ruesink. Hoeveel weet hij niet. “Dat zijn mensen die meedoen aan estafetteprotesten tegen geplande azc’s. We steunen elkaar”, zegt de Eibergenaar. De organisatie zet acht verkeersregelaars in en heeft vier mensen in het publiek om een oogje in het zeil te houden. Ruesink: “We letten op hoodies, voetbalhooligans en zo. Op vuurwerk kunnen we en mogen we niet controleren, omdat we niet mogen fouilleren.” Bij de demonstratie is ook de politie aanwezig, bevestigt een politiewoordvoerder. “We willen geen asielzoekerscentrum in Eibergen”, zegt Ruesink. “Maar dat is, denk ik, een utopie, omdat het al is bekokstoofd. We hopen op een kentering op 29 oktober bij de landelijke verkiezingen.”
Gemeente: het is een kso
De gemeente Berkelland spreekt niet van een asielzoekerscentrum (azc), maar van kleinschalige opvang (kso) voor vijftig asielzoekers en vijftig alleenstaande minderjarige vreemdelingen. Berkelland liet Bureau Beke in Arnhem een analyse maken van de risico’s van deze opvang in het dorp, zoals overlast, criminaliteit, incidenten en leefbaarheid. Beke schrijft onder meer dat ‘meerdere omwonenden bezorgd zijn dat kso-bewoners op hun privéterrein komen en dat dit hun veiligheidsgevoel aantast’. Enkele omwonenden geven aan zelf hekken om hun terrein te willen plaatsen, schrijft Beke. Ook zijn omwonenden bang voor overlast door rondhangende en rondlopende vluchtelingen. Beke pleit in zijn rapport onder meer voor toezicht, beveiliging, periodiek overleg met omwonenden en een systeem dat klachten registreert en afhandelt. Ook moet er dagbesteding voor de bewoners van de kso zijn. Daar moet het Centraal Orgaan opvang asielzoekers dat de opvang regelt voor zorgen. Er zijn heel veel mensen tegen het azc, zegt Ruesink. “Maar ze zeggen niets omdat ze bang zijn. Ze durven niet.”
‘Er komen tribunalen’
Een van de sprekers tijdens de demonstratie is Pepijn van Houwelingen van Forum voor Democratie (FvD). Van Houwelingen was voor die politieke partij drie periodes lid van de Tweede Kamer. Tijdens een Kamerdebat in 2021 kwam hij in aanvaring met collega-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma van D66. Van Houwelingen had de coronamaatregelen vergeleken met de Jodenvervolging en daar sprak Sjoerdsma hem op aan. “Uw tijd komt nog wel, want er komen tribunalen”, sprak de FvD’er. Later zei hij dat die uitspraak niet persoonlijk aan Sjoerdsma was gericht, maar dat ‘grote misdaden worden gepleegd en dat die onderzocht moeten worden’. Ook kandidaat-Kamerlid voor Belang van Nederland (BVNL) Erwin Versteeg uit Enschede maakt zijn opwachting. Hij was aanvankelijk actief voor de PVV. Vorig jaar sloot hij zich aan bij BVNL van partijleider Wybren van Haga die zich vier jaar geleden afsplitste van de FvD. De derde spreker tijdens het protest in het Achterhoekse dorp is Ton Koenderink. Koenderink uit Rekken is sinds deze maand als commissielid actief voor de politieke partij Samen voor Berkelland van Bouke Winters die onlangs uit de BBB stapte en op eigen houtje verderging. Winters uit Neede deelt op zijn Facebookpagina onder meer posts van platform De Andere Krant die onder meer de corona-aanpak in twijfel trekt, maar ook complottheorieën verspreidt.
Soevereinen
Koenderink is betrokken bij de beweging Sapientes-ab-Oriente die zich afkeert van de overheid. Volgens de definitie van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) valt die club onder de noemer soevereinen. “Hoewel ze veelal een open houding houden richting andere mensen, verspreiden ze wel feitelijk onjuiste verhalen over de kwade intenties van de instituties. Dit gedrag kan op langere termijn de democratische rechtsorde ondermijnen”, constateerde de NCTV in april 2024. “Iedereen is vrij om te denken en vinden wat hij wil”, zegt protestorganisator in Eibergen Ruesink. “Zo werkt het in de politiek ook. Als je op een politieke partij stemt dan hoef je het niet voor honderd procent met een partij eens te zijn. Zo is het ook met Ton.”
Mars naar het dorp
Na toespraken van het drietal lopen de betogers naar de Brink in het dorp en komen dan weer terug. De mars duurt ongeveer 45 minuten, zegt de organisatie. Zijn er ook mensen die de kso-opvang in Eibergen een goede zaak vinden? Een voormalig gemeenteraadslid in Berkelland zegt: “Op sociale media zie ik dat mensen worden opgehitst. Er zijn mensen die de opvang van vluchtelingen toejuichen of op zijn minst neutraal zijn en die het niet zoveel uitmaakt.” Hij wil zich verder op de vlakte houden. Niet uit angst, benadrukt hij. “Ik heb veel bagger over me heen gehad, boodschappen op Messenger en WhatsApp waar de honden geen brood van lusten.” In een ingezonden brief in een plaatselijke krant komt de Protestantse Gemeente Eibergen-Rekken voor asielzoekers op. De briefschrijfster wil tegenover Omroep Gelderland niet ingaan op de demonstratie van vanmiddag. “Iedereen mag demonstreren”, zegt ze. “Eibergen heeft eerder asielzoekers opgevangen. Voor God telt iedereen. Het zit in ons dna.”
